Hoe gebruik ik een Green Screen?

Een handige gids met eenvoudige tips!

door Robert van Bergen

Om een green screen op de juiste manier te gebruiken moet je op een aantal punten letten:
1. Een goede belichting van je groene scherm
2. Een goede belichting van je onderwerp
3. Het voorkomen van schaduwen (van je scherm én je onderwerp)
4. Het voorkomen van groen in je shot (of blauw, als je een blauw scherm gebruikt)

Dit zijn, sterk samengevat, de belangrijkste punten waar je aan moet denken tijdens het filmen. Waarom deze punten zo belangrijk zijn en hoe je ze voor elkaar krijgt, leggen we graag uit.

Hoe werkt een green screen?
Met een green screen en de juiste software kun je de achtergrond van je video vervangen voor iets anders. Dat kan een stilstaande foto zijn of een bewegende achtergrond. Je fantasie (of technische mogelijkheden) zijn de enige beperkingen. The sky is the limit als het op green screens aankomt! De meeste tv-series en films kunnen dan ook niet meer gemaakt worden zonder green screens.
De keuze voor de kleur groen is al lang geleden gemaakt, en is als je er over nadenkt ook wel logisch: een green screen is groen, omdat wij mensen niet groen zijn. Zo simpel kan het soms zijn. Groen staat ook ver van alle huidskleuren af.
Om het jezelf niet al te moeilijk te maken in de nabewerking – en toch het beste resultaat te krijgen – wil je jouw green screen in één enkele kleur filmen. Het menselijk oog zit het verschil niet of nauwelijks lichtgroen en lichtgroen dat net 1% donkerder is. Die nuances zijn voor ons niet belangrijk, dus filtert het brein ze weg. Maar de camera ziet dat verschil wel!
Waarom dat belangrijk is voor het green screen? Je geeft de software namelijk de opdracht om een bepaalde kleur te gebruiken voor de nieuwe achtergrond. En computers zijn daarin heel precies. Een term die je regelmatig tegen zult komen tijdens het werken met een green screen is ‘chroma key’ of ‘keying’. Dit is het plukken van de juiste kleur. Als die key dus iets afwijkt zijn er, simpel gezegd, twee mogelijkheden: óf de achtergrond wordt niet meegenomen waardoor het green screen zichtbaar blijft, óf die minimale kleurverschillen zie je terug als lichte en donkere plekken op je bewerkte achtergrond. En natuurlijk zijn die verschillen dan opeens wel duidelijk te zien!
Nu je dat weet, kunnen we verder met onze uitleg.

Hoe kan ik mijn green screen goed belichten?
Om je green screen goed te belichten kun je het beste twee of meerdere rechthoekige lampen gebruiken. Dit kan bijvoorbeeld een langwerpige ‘bank light’ zijn, waarin een of meerdere tl-buizen voor het licht zorgen. Met de zogeheten ‘barn doors’, de beweegbare kleppen van een vierkante studio lamp, kun je je belichting makkelijk en nauwkeurig regelen. Voor een eenvoudige huis-tuin-en-keuken green screen met een klein budget kun je hiervoor ook stukken karton of wat aluminiumfolie gebruiken.

Illustratie 1 hierboven laat zien hoe je overlap creëert met normale lampen. Het is dan ook niet mogelijk om cirkels op een nette manier op elkaar aan te laten sluiten. Met rechte lampen, zoals op illustratie 2 zal dat veel makkelijker zijn. Maar je moet de lampen alsnog zo richten dat er niet toch hotspots ontstaan.
Er zijn twee manieren waarop je hotspots kunt waarnemen. De eerste en meest toegankelijke is door de sluitertijd van je camera aan te passen. Door een kortere sluitertijd komt er minder licht op de lens, waardoor je de hotspots op het kleine schermpje kunt zien. Een meer nauwkeurige manier is met een speciale app op je telefoon of tablet, zoals Green Screener. Deze app is verkrijgbaar voor zowel Android als iOS en laat duidelijk zien waar je hotspots zijn. Het enige nadeel is dat je voor de app wel moet betalen.

Hoe moet ik mijn onderwerp belichten bij een green screen?
De belichting van je onderwerp staat altijd los van de belichting van je green screen. Dit zijn twee afzonderlijke dingen, die je niet in een keer samen kunt doen. Ten minste, niet als je je green screen goed wilt doen… Je doet altijd eerst je green screen en daarna pas je onderwerp. Dat onderwerp kan zowel een persoon als een ding zijn. In principe gelden daarvoor dezelfde regels.
Om je onderwerp goed te belichten bij een green screen begin je met een backlight. Dit zorgt ervoor dat je onderwerp meer ‘los komt’ van de achtergrond. Hierdoor wordt het makkelijker om later in je software de kleur van je green screen te ‘keyen’.
Een handige vuistregel tijdens het opzetten van de belichting is dat je je onderwerp net iets beter (feller) belicht is dan je green screen. Dit moet je echter ook weer niet overdrijven, omdat je dan schaduwen creëert – hier komen we zo nog op terug. Het omgekeerde (te veel licht op je green screen, te weinig op je onderwerp) wil je ook niet, aangezien je dan teveel weerkaatsing van groen licht krijgt. Dit kan resulteren in een soort van groene gloed op je onderwerp. De meeste software voor videobewerking heeft wel een functie om deze ‘green spill’ te onderdrukken, maar dat kan je weer veel tijd en moeite kosten. Zeker bij green spill op grillige oppervlakken, zoals haren, wordt dat serieus gepriegel!
Zorg er trouwens ook voor dat de belichting van je onderwerp klopt met je shot! Ben je een scene aan het filmen waarin iemand door een hete, droge woestijn loopt heb je een felle belichting nodig. De zon staat dan bijna boven je onderwerp. Speelt de scene zich juist bij maanlicht af in een donker bos, scheelt dat natuurlijk ook behoorlijk in de felheid van het licht.

Hoe voorkom ik schaduwen bij een green screen?
Het voorkomen van schaduwen tijdens het filmen bij een green screen is niet alleen een kwestie van de juiste belichting, maar ook van voldoende afstand. Wanneer je onderwerp te dicht bij het scherm staat is het vrijwel onmogelijk om geen schaduwen op je scherm te krijgen. Een afstand van ongeveer anderhalf à twee meter is daarvoor een fijne afstand. Bovendien voorkom je hiermee ook nog eens dat er groen licht op je onderwerp terugkaatst, de eerder genoemde green spill.
Is de ruimte waarin je filmt te klein om die ideale afstand voor elkaar te krijgen? Dan is het nog steeds wel mogelijk, maar moet je nog beter opletten dat de verschillende ‘zones’ voor belichting (green screen én onderwerp) echt gescheiden blijven. Wanneer je onderwerp door de kleine afstand (of door beweging zoals een stap achteruit) licht vangt van de verlichting voor je green screen maak je het jezelf een stuk moeilijker om je onderwerp later uit de achtergrond te filteren.
Er is nog een type schaduw dat je bij het filmen op een green screen wilt voorkomen: de schaduw van kreuken en vouwen. Ons brein ziet hierdoor diepte, maar voor de computer levert dit alleen maar variaties op in de kleur groen. Hang je green screen daarom zo strak mogelijk op: gebruik klemmen, tie-wraps, wat je ook maar kunt gebruiken eigenlijk. Het resultaat moet een doek zijn dat strakker hangt dan het gezicht van iemand die net botox fillers heeft gehad.
Soms zie je mensen nog wel eens met een kleine handstomer werken, om ook de laatste kreuken eruit te krijgen. Dit is geen vereiste, maar het kan wel helpen om de perfect egaal groene achtergrond te maken. Het is maar niet hoeveel moeite je er tijdens de voorbereiding in wilt steken. Voor alle duidelijkheid: alle tijd en moeite die je voor of tijdens het filmen besteedt, win je dubbel en dwars terug wanneer je de beelden later gaat bewerken op je computer.

Hoe voorkom ik groen in mijn shot bij een green screen?
Het klinkt misschien flauw, maar zorg er in ieder geval voor dat je geen groene kleding of accessoires draagt tijdens het filmen voor een green screen. Dit is ook de reden dat je een presentator van het weerbericht nooit met groene kleding in een studio zal zien. Naast kleding moet je ook denken aan bijvoorbeeld een groen brilmontuur of een tatoeage waarin groene tinten verwerkt zitten.
Probeer je iets in beeld brengen dat (gedeeltelijk) groen is, zoals een plant of bijvoorbeeld een sticker met het logo van Studio Spinlink? In het eerste geval is het misschien beter om een andere kleur achtergrond te gebruiken, zoals blauw. Voor het tweede voorbeeld, de sticker, is het waarschijnlijk makkelijker om tijdens het bewerken een filter te gebruiken. Je trekt dan een lijn rondom het logo waarmee je jouw software vertelt “het groen binnen deze lijntjes mag je wel vergeten”. Houdt er wel rekening mee dat je filter moet meebewegen.
We hebben het nu over de nadelen van groen in je shot, maar je kunt de groene kleur juist ook gebruiken voor leuke trucs. Een simpel effect als ‘de onzichtbare man’ is gemakkelijk te bereiken met een groen bodysuit. Die valt volledig weg tegen je green screen, waarna je een zwevend shirt en zonnebril de illusie compleet maken.